Okulların kapanıp ara tatile girdiğimiz günlerde annelerin
en sık kullandığı cümle herkesin çocuğu okudu, okuyamayan bir tek benim ki
kaldı cümlesidir.
Evet çok haklısınız okullar kapandı kaldı. Aynı sınıfta , aynı
öğretmen tarafından,aynı dersi dinleyen çocukların bireysel farklılıkları
nedeni ile bu sürecin yaşanması çok normaldir.
Her çocuğun algı düzeyi, anlatılanları kavrama
hızı,anladıklarını aklında tutma,aklında tuttuklarını başka bir alana
aktarma,geçmiş öğrenmeleri,sınıf çalışmalarını evde ne kadar
tekrarladığı,doğuştan getirmiş olduğu ve çevresel şartlarla desteklenen zeka
kapasitesi ……gibi farklılıklar çocuklarımızın aynı sınıfta ,aynı sırada yan
yana oturuyor bile olsa öğrenmelerinde ciddi farklılıklar yaratır.
Öncelikle sakin olmanız gerekir. Çocuğunuzun diğer
arkadaşlarından geri kaldığı sizin görüşünüz mü yoksa öğretmeni ile bu şekilde
bir paylaşımda bulundunuz mu?
Başka okullardaki çocuğunuzla aynı yaşta olan tanıdıklarınızın
çocukları ile , komşu çocukları, yaşıt akrabaları ile kıyaslayarak mı bu fikre vardınız
yoksa öğretmeni tarafından okulun açıldığı ilk günden itibaren çocuğunuzun
algılama,anlatılanları kavrama,sınıfta anlatılanları sınıf içinde belirli bir
zaman dahilinde öğrenmesi ile öğretmeni ile görüşerek mi bu fikirdesiniz.
Okuma yazma süreci içinde annelerin en büyük yanlışı
çocuklarını kapasitelerinin üstünde bir beklenti düzeyinde olmalarıdır. Bir çok
anne başka okullarla kıyaslayarak, evde öğretmenden önde giderek,alfabeyi çok
kısa bir sürede çocukları ile tamamlarlar,çocuk artık 29 harfi tek tek
tanıyordur.
Aferim süper…..
Elinize ne geçti, çok kısa sürede alfabeyi öğrenmiş,harfleri
tanıyor olmasının çocuğunuza faydası ne oldu önce bunu bir düşünelim.Alfabeyi bitirip
harfleri tanımak çocuğunuzun ne işine yaradı? Yoksa sizin benim oğlum-kızım
herkesin çocuğundan daha erken okudu demenize mi yaradı.
Öncelikle bilinmesi gereken olgunlaşmak bir süreçtir,bu süreç
içerisinde harfleri ne kadar kısa sürede tanıdığı değil,bu harflerle ne kadar
yoğrulduğu,hece yaptığı,yazdığı,kelimeyi hecelere ayırdığı…. Kısacası önemli olan alt yapısıdır .
Herkesin çocuğu okurken sizin çocuğunuz hala okuyamadıysa
öncelikle:
1-Çocuğunuzun özel okulda mı yoksa devlet okulunda mı kaç
kişilik bir sınıfta olduğu…..gibi maddeleri ilk irdelemek gerekir.Genel olarak
bir çok özel okul okuma yazma işini 1.sınıfın 1.dönemi bitmeden
halleder,çocuklar ara tatile harfleri bitirmiş ,mekanik okuma dediğimiz hece
hece okuma ya da algısı biraz daha açık olan çocuklar ev tekrarları da çocuğu destekler
nitelikte ise uzatarak da olsa hecelemeden okuyarak girerler.Bir çok devlet
okulu meslektaşımda çocukların ana okuluna gidip gitmeyişi,hazır
bulunuşlukları,ailelerin çocukları ne kadar desteklediği gibi haklı nedenden dolayı okuma yazma öğretimini “Nisan”
ayına kadar yayarlar ki bu da uygulanan ve normal olan başka bir uygulamadır.
2-Çocuğunuz özel okul ya da devlet okulunda olması fark
etmez okuyamadığını düşünüyorsanız öncelikle “Öğretmeni” ile görüşün. Öğretmeninizde sizinle aynı
fikirdeyse mutlaka bunun nedenlerini araştırın.
3-Çocuğunuzun öğrenme ile ilgili zekasal kaynaklı bir engeli
yok ise o zaman uygulanan teknik,öğretme şekli,öğretme hızı…. yanlış olabilir.
4-Okuma-yazma çalışmalarında biraz daha desteklenmesi
gerekebilir. Örneğin yazarken harf atlayarak yazılıyorsa görselden faydalanıp
kutulara yazdırmak çok işe yarar bir tekniktir.Arı resmi yanında kutu
olmalı.Çocuğunuz her kutuya bir ses gelecek şekilde yazmalı.Böylece açıkta
kalan kutu olduğunda eksik harfle yazdığını fark etmesi daha kolay olur.
5-Okuma ile ilgili problemi varsa size her ses için yazmış olduğum
“Sesleri Öğreniyorum Kitabımı” kesinlikle tavsiye ederim. Her ses için
hazırlanmış kısa hikayeler ile çocuğunuz hem okumanın keyfine varır hem de her
sesi daha önce öğrenmiş olduğu seslerle birleştirerek pratik yapar, akıcı
okumaya başlar.Tatil dönüşü sınıfına tatile başlarken ki okuma hızına ivme
katmış olarak döner http://www.pandora.com.tr/
den alabilirsiniz.
6-Sürekli farklı hikayeler okutmak yerine aynı metin ya da
kitabı birkaç kez okutmanız çok önemlidir.
7-Önce tek hece “al” ardından iki hece “A li” sonra 3 hece “A li ye” en son 4 heceden oluşan kelimeleri okutun.Her heceyi o-kul şeklinde
heceleyerek önce okumalı tamam deyip geçmeyip hecelediğini tam kelime olarak da
söyletin. O kul= okul şeklinde
8-Yazma olmazsa olmaz en önemli çalışmalardır. Yazma
çalışmasında mutlaka” Dikte” şeklinde yapmalısınız,okuma da olduğu gibi tek
heceden başlayarak dört heceye ve cümleye dönüştürmelisiniz.Ali al gibi.
9-Tüm bu çalışmalara başlamadan önce mutlaka durum tespiti
yapmalısınız. Alfabedeki tüm harfleri bulup tek tek tanımadığı sesler varsa
bunları tespit etmelisiniz.Bu çalışmayı çok objektif olarak
yapmalısınız.biliyorsa biliyor bilmiyorsa bilmiyordur yardım etmeyin.
10-Günde 20 dk okuma çalışması en az 5 cümle yazma
çalışmasını düzenli olarak yapmak ciddi bir fark yaratacak bunu sizde
göreceksiniz.
Unutmayın ki doğru yöntem uygulandığında öğrenemeyen çocuk
yoktur….
Sevgilerimle
Bahar Sarıkaya
Sınıf Öğretmeni
